Monday

Amerikalılar Over Drive ile İstanbul'a üzüldü



İstanbul'a şehir trafiğiyle bir bakış: Over Drive

Gelecek ay İstanbul Film Festivali'nde Türkiye'de görücüye çıkacak "Over Drive: İstanbul in the New Millenium" kısa belgeselini ilk önce izleyen Washingtonlular, dünyanın en kalabalık beş kentinden birisi olan İstanbul'un geleceğinden endişeye kapıldı. İstanbul'un ulaşım sorunlarını imparatorluklara başkentlik yapmış tarihiyle birlikte anlatan kısa belgesel, 3'ncü boğaz köprüsünü de Sultanbeyli'den hayat kesintileriyle eleştiriyor.

Washington Çevresel Film Festivali (DC Environmental Film Fesrival) kapsamında, İstanbul'un 13 milyon civarındaki nüfusuyla kronikleşen trafik sorununu insan öyküleri üzerinden anlatan Over Drive filmi gösterildi. Washington'de Dünya Araştırmalar Enstitüsü (WRI) merkezinde gerçekleşen gösterimlerde, kısa filmin yönetmeni Aslıhan Ünaldı ile WRI bünyesindeki 'uzun soluklu ulaşım' odaklı bir merkez olan EMBARQ Türkiye Direktörü Sibel Bulay da yer aldı.
EMBARQ sponsorluğunda İstanbul'un her gün 600 araç ile daha artan trafiği anlatan belgeselde, tarihi yarımada bölgesinden çok uzaklarda adı İstanbul olan ama kent yaşamıyla ilgisi olmayan yerleşimler perdeye yansıdı. Mimar ve kent plancısı Doğan Kuban, Boğaziçi Üniversitesi'nden Edhem Eldem, İlhan Tekeli, Ömer Madra, Haluk Gerçek ve Jonh Freely gibi isimlerle söyleşilerle hazırlanmış filmde, Sultanbeyli bölgesinde TEM Otoyolu kıyısındaki hayatlara da ayna tutuluyor. Özellikle "İstanbullu" olan ancak İstanbul'a iki saatte bir otobüs olanağına sahip mahalleli genç kızlar ile Beyoğlu'nda fasıl gecesi masasındaki gençler tarafından yapılan yorumlar ilgi çekiyor. Gecekonduda yaşayan genç, türbanlı genç kız uyarıyor: "Sakın İstanbul'a göç etmeyin" diye ama öte yandan ailesiyle Diyarbakır'dan göç etmiş bir Kürt genci ise acıyla itiraf ediyor: "Ben buralarda okuyamadım. Diyarbakır'da kalsaydım başka olurdu belki. Ama benim çocuklarım da burada büyüyecekler ve malesef benim gibi olacaklar."

Belgesel boyunca aralarında baba mesleği taksi sürücülüğü yapan kişi de dahil ortak eleştiri konusu, İstanbul'un insanlar için değil arabalar için planlaması.

Washington'da Çevresel Film Festivali kapsamında iki gösterimde de salonu doldurmayı başaran belgesel, sadece kapitalizmin değil artık plansız kentleşme ve sanayileşme tarafından yaratılan tabloya karşı tepkinin de küreselleştiğini ortaya koydu. Filme sponsorluk sağlayan Sibel Bulay, EMBARQ olarak Marmaray projesi gibi toplu taşımacılığa yönelik projeleri desteklediklerini belirterek, İstanbul'un olumsuz gelişiminin küresel ısınma gibi sonuçları olduğunu vurguladı.

T24'ün sorularını yanıtlayan yönetmen Aslıhan Ünaldı ise, "Bu belgesel için iki yıldır üzerinde çalıştım. 70 saatlik çekim yaptım. Montaj sonrasında 1 saate indirdim ve ortaya izlediğiniz İstanbul hikayesi çıktı" dedi. Ünaldı, belgeseli Türkiye'deki seyirciyle gelecek ay İstanbul Film Festivali'nde buluşturacaklarını da kaydetti.

No, no...

Bu arada Over Drive izleyicileri arasında birkaç Türk dışındaki kitle, Amerikalılardan oluşuyordu. Dolayısıyla "Acaba Amerikalılar bizim İstanbul'a yaptıklarımız konusunda ne düşünüyor?" sorusuna yanıt bulunmak da mümkün oldu. Aralarında İstanbul'a yıllar önce gitmiş, çoğunluğu orta yaş üstü ve Türkiye hayranı olan izleyici grubu, filmi izlerken orman alanları yok edilerek yapılmış inşaat görüntülerinde adeta dehşete kapıldı. Bazıları, suratlarını ekşiterek tepkisini gösterirken, salonda bir ara "No...(hayır)" gibi bir ses duyulur oldu. Bir sahnede Sultanbeyli'den Avrupa Yakası'ndaki iş yerine 6 saalik yolculukla gidildiğini öğrenen Amerikalılardan "Vavv" tepkisi geldi. Gösterim sonrasındaki sohbette pekçok Washingtonlu, en yoğun trafik saaatlerinde 1-1,5 saat harcadıklarına neredeyse şükrediyordu. Böylece Amerikalılar, Washington sokaklarını süsleyen Türk Hava Yolları'nın (THY) reklam ilanlarındaki romantik İstanbul manzarasından çok başka bir İstanbul ile tanışarak salondan ayrıldı.

Over Drive filmine ilişkin ayrıntılı bilgi ise, www.overdrivethefilm.com adresinde...

No comments:

Post a Comment