Sarkisyan, Obama ile değerlendirecek

Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, bugün sabah 09.30 ile 11.30 saatleri arasında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile görüştükten sonra ABD Başkanı Barack Obama ile saat 13.30’da bir araya gelecek. Bu çerçevede, Sarkisyan’ın, Erdoğan’a, Türkiye’de yaşayan kaçak Ermenilerle ilgili sözleri de dahil olmak üzere iki ülke arasındaki protokol sürecindeki tıkanmaya ilişkin Ermeni tarafı olarak beklentilerini açıkça aktaracağı belirtiliyor. Protokollerden imzasını çekme ihtimali tartışılmakta olan Sarkisyan’ın, Erdoğan ile görüşmesi sonrasında saat 13.30’da görüşeceği ABD Başkanı Barack Obama’ya Ermenistan’ın takınacağı tutum hakkındaki nihai kararını söylemesi bekleniyor.

Liderler arasındaki görüşme trafiği netlik kazanmaya başlarken, Amerikan Başkanı Barack Obama, bugün resmi açılış töreni yapılacak olan Nükleer Güvenlik Zirvesi kapsamında Washington DC’ye gelmiş olan ülke liderleriyle ikili görüşmelerde bulunacak. Görüşmeler, Beyaz Saray yerine zirveye ev sahipliği yapan Washington Convention Center’da gerçekleşecek. Barack Obama’nın ilk günkü programında Ürdün, Çin, Malezya, Ukrayna liderleri yanında saat 13.30’da Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan yer alıyor. Bu zamanlama açısından Sarkisyan’ın, Türkiye ile Ermenistan arasında başta protokol süreci olmak üzere ikili ilişkileri şekillendirecek olan kararını kamuoyuna açıklaması öncesinde Obama ile paylaşacağı yorumu yapılıyor.

Erdoğan ile Sarkisyan’ın, bugün görüşmeleri sonrasında basına ortak açıklama yapmaları öngörülmüyor. Erdoğan, Sarkisyan görüşmesi bitiminde Washington Convention Center’dan ayrılarak, “Ali Vural Ak Küresel İslam Merkezi”nin açılışını yapmak ve “Küresel Barış Vizyonu Olarak Medeniyetler İttifakı” başlıklı bir konferans vermek üzere George Mason Üniversitesi’ne geçecek. Bu nedenle Erdoğan’ın, Sarkisyan görüşmesine ilişkin üniversitedeki programı sırasında açıklamada bulunabileceği belirtiliyor.

Obama - Sarkisyan görüşmesi sonrasında da ortak basın açıklaması yapılmayacak görünüyor. Obama, programında 1 saatlik süre ayırdığı Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan ile görüşmesi bitiminde Çin Devlet Başkanı Hu Jintao ile bir araya geliyor. Ancak Sarkisyan’ın, Obama’ya Ermeni tarafı olarak Türkiye ile yürüttükleri protokol sürecine ilişkin kararını ilettikten sonra ilerleyen saatlerde basın açıklaması yapabileceği kaydediliyor. Bu çerçevede, Sarkisyan’ın, Washington DC’de yapacağı açıklama bir bakıma Türkiye – Ermenistan arasındaki ilişkilerin geleceğini belirleyici nitelikte olacak görünüyor.

İran çıkmazı

Bu arada Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Direktörü Yukiya Amano’nun, ülke liderlerine dünyadaki nükleer silahlanma hakkında bilgi vereceği zirve boyunca Başkan Obama, öncelikle İran’ın hedef olduğu Amerikan’ın diğer ülkelerden beklentilerini iletecek. Bu noktada Obama’nın, Erdoğan ile Salı günü yapacağı görüşmesinde, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin gündemine gelmesi beklenen İran’a yaptırım uygulanması konusunda ABD’nin Türkiye’den yana beklentisini yinelemesi bekleniyor. Obama’nın, Türkiye ile Amerika ilişkilerinde Kongre gündemindeki Ermeni soykırımını tanıyan karar tasarısı yanında başka bir ciddi kriz yaratma potansiyeli olan İran konusunda kararlı olduğu gündeme yansıyor. Obama’nın, BM Güvenlik Konseyi üyesi olması nedeniyle Türkiye’den İran’a tavır alınması yönünde hareket etme beklentisinde ısrarcı olabileceği kaydediliyor. Buna karşın ise Erdoğan’ın, açıkça ifade ettiği İsrail örneğini yineleyeceği konuşuluyor.

DC açısından tarihi zirve

Bu noktada, Washington DC’nin ev sahipliğini yaptığı ve Türkiye’de Ermeni meselesi ile bağlantılı olarak gündemde olan Nükleer Güvenlik Zirvesi’nin, aslında ABD açısından her bakımdan en önemli gündem maddesini oluşturduğunu eklemek gerekiyor. Birleşmiş Milletler toplantıları nedeniyle her yıl yüzü aşkın ülke liderini ağırlayan New York ile tarihinde eşine az rastlanır bir şekilde rekabet etmekte olan Amerikan başkenti Washington DC, üç günlük zirve boyunca 49 ülke devlet başkanını veya başbakanını ağırlıyor. Ülke liderleri yanında Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon ile Avrupa Birliği’ni temsilen Avrupa Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy da zirveye katılıyor. Zirve nedeniyle DC’ye gelen liderler arasında Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Rusya Cumhurbaşkanı Dimitri Medvedev, İngiltere Dışişleri Bakanı David Miliband gibi isimler bulunuyor.

Bu katılımcı tablosu dolayısıyla Washington DC’de dün sabah itibariyle uygulanmaya başlanan güvenlik önlemleri kapsamında, konferans merkezi civarındaki metro istasyonları ile caddeler trafiğe kapatılırken, Amerikan televizyon kanalları bundan şikayetçi olan vatandaşlar ve yerel işletme sahipleriyle ilgili haberleri ekranlara taşıyor.